Porozumiewanie się to umiejętność niezbędna do funkcjonowania, budowania relacji, rozwoju. Dzieci niemówiące, z nieharmonijnym czy opóźnionym rozwojem mowy potrzebują rozwiązań umożliwiających im komunikację na poziomie adekwatnym do ich potrzeb. Aby taki system językowy zbudować, potrzebna jest wnikliwa i całościowa diagnoza możliwości komunikacyjnych dziecka. Skierowana jest do dzieci niemówiących oraz z opóźnionym rozwojem mowy wynikającym z różnego rodzaju niesprawności ruchowych, dysharmonii, czy zaburzeń rozwojowych, u których mowa nie rozwija się lub rozwija się nieadekwatnie do wieku.
Obszary działań diagnostycznych w AAC:

• funkcjonowanie zmysłów, tj. sprawność poszczególnych zmysłów, umiejętność kierowania
  i utrzymania uwagi, preferowane bodźce,
• funkcjonowanie ruchowe, poziom sprawności, precyzja ruchu,
• pragmatyka komunikacyjna, a więc poziom rozwoju komunikacji oraz funkcje, jakie pełni ona w życiu dziecka,
• funkcjonowanie poznawcze, m.in.: stałość przedmiotu, świadomość sprawczości, oznaczanie, kategoryzowane,
• język: rozumienie oraz używanie,
• zachowanie i temperament, motywacja i poziom potrzeb komunikacyjnych,
• otoczenie społeczne: partnerzy komunikacyjni.

Diagnozę przeprowadza się w celu zbudowania systemu komunikacji (alternatywnej – zastępczej lub wspierającej, towarzyszącej mowie) adekwatnego do możliwości i potrzeb komunikacyjnych dziecka.
Obejmuje trzy etapy:

• Diagnoza umiejętności bazowych i gotowości do komunikacji symbolicznej.
• Diagnoza kandydata na użytkownika AAC, obejmująca umiejętności komunikacyjne dziecka, środowisko językowe, zapotrzebowanie słownikowe. Na jej podstawie dobiera się odpowiednią strategię komunikacyjną oraz narzędzia.
• Diagnoza użytkownika AAC (diagnoza ciągła) weryfikująca istniejący system komunikacyjny i umiejętności posługiwania się nim przez użytkownika.

Na jej podstawie opracowywany jest system komunikacyjny i strategie najbardziej odpowiednie dla kompetencji dziecka.